Absurd
Stel je voor: je leest een nieuwsbericht over een schoolbestuur van een basisschool. Het bestuur heeft besloten dat er geen horende leerkrachten meer benoemd mogen worden. Je wrijft je ogen uit en zegt: “Dat is toch te absurd voor woorden?”. Ja, en toch was het jarenlang de praktijk op de Guyotschool voor dove kinderen in Groningen: er mochten geen dove leerkrachten werken. Waarom niet? Omdat men bang was dat ze dan gebaren zouden maken richting de dove leerlingen. Dat zou slecht zijn voor de taalontwikkeling van deze leerlingen. Gelukkig is deze situatie al weer even verleden tijd. Maar toch…
Boek
Het was één van de vele dingen die mij opvielen bij het lezen van het nieuwe boek van Henk Betten met de titel Van taboe naar erkenning. Een leven vol gebaren. In dit boek neemt Henk je als lezer mee door zijn leven. Hij werd geboren in Langedijke in 1938. Vanaf zijn geboorte was hij doof. In zijn boek vertelt hij hoe hij als zijn weg vond in de horende maatschappij. Als je het boek leest, val je van de ene verbazing in de andere. Ik zou zeggen: neem en lees het boek.
Waarom? Vooral omdat je hier uit de eerste hand het verhaal van Henk zélf leest. En zijn verhaal is ontzettend de moeite waard om naar te luisteren. Luisteren naar dove mensen is vroeger veel te weinig gebeurd. Waarom gebeurde dat niet? Omdat doven niet als volwaardig werden gezien! Henks boek bewijst hoe ontzettend onterecht dat was! Juist daarom moeten horende mensen met dubbele aandacht luisteren naar het verhaal van dove mensen. Want het gebeurt helaas nog steeds dat doven als onvolwaardig worden gezien! Des te meer vond ik het mooi en leerzaam om te zien hoe Henk daarover schrijft: eerlijk en verbindend. Je kunt echt veel van hem leren…
Gebarentaal
Het voorwoord is geschreven door Peter van Veen. Hij heeft diverse boeken geschreven over de geschiedenis van de doven. Hij typeert Henk Betten als een beminnelijke strijder. Dat is precies hoe ik zelf hem ook heb leren kennen. En gestreden moest er worden door de doven! Vooral om officiële erkenning te krijgen van de eigen cultuur en gebarentaal van dove mensen. Uiteindelijk kwam de juridische erkenning toen koning Willem Alexander op 16 maart 2021 (!!) zijn handtekening zette onder de ‘Wet erkenning Nederlandse Gebarentaal’. Dit kroonjuweel op de emancipatie van de doven wordt opnieuw gevierd als het op 23 september 2023 Internationale dag van de gebarentaal is. Op die datum is het ook Werelddovendag in ’s Hertogenbosch. Na lezing van dit boek begrijp je waarom dit echt een feest waard is!
N.a.v. Henk Betten, Van taboe naar erkenning. Een leven vol gebaren.
Martin Visser is gebarendominee bij het Interkerkelijk Doven Pastoraat (IDP). Hij spreekt in verschillende gemeentes in Noord-Oost-Nederland. Daarnaast is hij getrouwd en vader van vier kinderen.