‘Het lijkt erop dat je het nog niet geaccepteerd hebt.’ Een opmerking die ik kreeg op een moment dat ik niet zo lekker in mijn vel zat. Ik heb een spierziekte. Eentje die niet stilstaat. En alhoewel chronische aandoeningen niet altijd de dood tot gevolg hebben, hebben ze alles te maken met rouw. Verlies van kracht, verlies van mobiliteit, verlies van zelfstandigheid, verlies van jezelf zoals je ooit was. Levend verlies. Chronische rouw. Want elke achteruitgang heb je opnieuw te incasseren. En elk (groot) verlies maakt dat je door een rouwproces gaat.
‘Het lijkt erop dat je het nog niet geaccepteerd hebt’. Ik was verbouwereerd en had een paar dagen nodig om me te realiseren waarom dat zo was. Acceptatie. Acceptatie betekent dat je iets aanneemt of aanvaardt. En juist in de context van groot verlies aanvaarden we niet zomaar. We gaan door een rouwproces waarin we de nieuwe situatie onder ogen mogen zien. Maar ook nog door de pijn heen moeten, ons aan moeten passen en van de nieuwe werkelijkheid moeten gaan houden. En de grap van chronische aandoeningen is dat ze nogal aan verandering onderhevig zijn. Waar ik ooit met gemak 10 km kon hardlopen, kan ik nu geen stap meer zetten zonder met mijn voeten over de grond te slepen. Verlies. Van kracht, van balans, van snelheid, van dromen. ‘Maar je kan nog lopen’. Klopt. We zijn goed in het bedenken van referentiepunten die de ander helpen óf onszelf ongemak besparen.
‘Het lijkt erop dat je het nog niet geaccepteerd hebt’. Op het moment dat mensen zo’n uitspraak doen, geven ze impliciet aan dat je er niet meer over hoeft te spreken. ‘Het wordt tijd dat je het wél accepteert en je leven weer oppakt’. Alsof het leven altijd maar fijn moet zijn. Het is niet altijd fijn, soms oneerlijk. Best vreemd om dat te accepteren. Verdriet laat zich niet wegduwen. Het wil en moet er zijn. En verdriet is er. Na elke achteruitgang, na elk verlies. Elk verlies heb je te incasseren en te doorleven. Gelukkig hebben we daar rouwprocessen voor. Als ze er maar wel mogen zijn.
Tekst: Sabine Jochems-Pool | Wat rouw betreft
Deze blog is onderdeel van een serie over ‘levend verlies’. Leven met (een kind met) een beperking, maakt dat je in je leven voortdurend uitdagingen, aanpassingen en verlieservaringen hebt. Verliezen die veel energie vragen en waar moed voor nodig is. De continue zorg voor je kind, de continue afstemming met de zorg, de continue zoektocht naar begrip. Levend verlies. Verlies dat niet over gaat, wat gedurende het leven vaak juist meer wordt én waar rouw bij hoort. Rouw om dingen die er niet (meer) zijn en waar je wel op hoopte.
Wil je meer weten over levend verlies? Meld je dan aan voor onze online themabijeenkomsten die starten vanaf 25 januari 2024. Sabine Jochems gaat op deze avonden dieper in op deze onderwerpen. Klik hier voor meer informatie over de eerste avond.