Afgelopen zondag is het nieuwe kerkjaar begonnen in onze kerk. De kinderen zitten in een nieuwe groep en de kerk buigt zich over een vers jaarthema. Het voelt lekker fris om na de lange zomervakantie zo weer met zijn allen te beginnen.
Ik hoop dat jij ook een mooi nieuw jaar tegemoet gaat. Is er ook aan mensen met autisme gedacht bij jou in de kerk? Heb jij als dominee, ouderling of kinderwerker weer oog voor mensen, gezinnen met autisme? Laten we voor het nieuwe jaar nog even wat punten langs lopen waar we op kunnen letten zodat ook mensen met autisme een mooi nieuw kerkjaar hebben.
- Overprikkeling
Is er een plek voor mensen met autisme waar ze kunnen zitten zodat ze makkelijk even de dienst uit kunnen lopen? Bijvoorbeeld achteraan bij de uitgang waar de stoelen een beetje uit elkaar staan?
- Taalgebruik
Sta af en toe even stil bij het taalgebruik. We gebruiken heel veel ‘kerkelijke’ woorden. Maar wat bedoelen we ermee? En kunnen we die ook vervangen door duidelijke hedendaagse woorden? Dat vinden andere mensen in de kerk misschien ook verfrissend.
- Veranderingen
Niet elke dienst is hetzelfde. Er zijn naast de gewone diensten natuurlijk doopdiensten, belijdenisdiensten, avondmaaldiensten, jeugddiensten en noem maar op. Wat een goed idee kan zijn, voor mensen die veranderingen lastig vinden, is om de liturgie op de beamer zetten. Door kleine pictogrammen* van bijvoorbeeld gevouwen handen of muzieknoten aan de rechterzijde mee te laten lopen, kan iedereen volgen wat komt. Zo is de ongewone dienst toch een beetje overzichtelijk.
Prikkelarme kerkdienst
En wat ik als tip voor het nieuwe jaar mee wil geven: organiseer dit jaar eens een prikkelarme kerkdienst! Wie nu zegt ‘dat doen we al lang’, kan stoppen met lezen en zeg ik tegen ‘Geweldig!’.
Wiens interesse ik heb gewekt, lees even door.
Steeds meer kerken in Nederland organiseren prikkelarme kerkdiensten. Dit wordt gedaan voor mensen met autisme maar blijken ook erg aan te slaan bij bezoekers die niet aangeboren hersenletsel hebben, of een beroerte hebben gehad. In de kern is zo’n dienst korter qua tijd, de groep bezoekers is kleiner en de preek is beter te begrijpen.
Op de beamer staan pictogrammen zodat de bezoeker precies kan volgen wat er komt. De preek is kort.De muziek is rustig. In de diensten die ik heb meegemaakt werd er muziek gemaakt met enkel een piano. Dat was heel prettig. Tenslotte staan de stoelen een eindje uit elkaar.
Dit zijn zo even wat kenmerken van een prikkelarme kerkdienst. Sommige kerken hebben een werkgroep die bijvoorbeeld vier keer per jaar zo’n dienst organiseren. Ik vind dat een prachtig initiatief. In zo’n groep zit dan bijvoorbeeld een ouder van een kind met autisme, een volwassene met autisme, een dominee of ouderling en iemand die goed is in organiseren.
Leer vooral van elkaar en ook van kerken die zulke diensten al organiseren.
Rest mij iedereen een gezegend en autistenproof kerkjaar te wensen!
*download gratis onze kerkdienst pictogrammen via deze link.
Alianna Dijkstra is auteur en tekstdichter. Voor Dit Koningskind schrijft ze over autisme en geloven. Alianna heeft zelf ook autisme.
